Access a comprehensive library of resources curated specifically for photographers and industry professionals. From marketing strategies to editing photo books, take advantage of practical tools and resources to support you in the photography sector.

Onderzoeksrapport ‘AI in Beeld’ gepubliceerd

Onderzoekers van de Leerstoelgroep Journalistiek & Nieuwe Media van de Universiteit Leiden publiceerde onlangs (april 2025) hun rapport over het gebruik van Kunstmatige Intelligentie in journalistieke beeldproducties: AI in Beeld. Het rapport is tot stand gekomen met ondersteuning van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, en in samenwerking met mediapartners, Algemeen Dagblad, KRO-NCRV’s Pointer en Stichting Regionale Publieke Omroep. Ik werkte mee als extern deskundige. Het rapport probeert een antwoord te formuleren op de vraag: Hoe kan de journalistiek op een verantwoorde manier omgaan met de toenemende mogelijkheden en risico’s van beeldbewerking en -productie met AI?
”AI biedt zowel kansen als risico’s voor journalistieke beeldproductie. Het vergt nieuwe vaardigheden, transparantie en ethische reflectie van beeldprofessionals. Het succes van AI in de journalistiek zal ook afhangen van duidelijke richtlijnen, technologische controlemechanismen en een open dialoog met het publiek. Dit onderzoek zet een stap om deze uitdagingen in kaart te brengen en oplossingsrichtingen aan te reiken.”

Het rapport is hier te downloaden.

Bezuiniging Ministerie OCW aangekondigd

De Minister voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft in een brief aan de Kamer (24/10/2024) invulling gegeven aan de rijksbrede taakstelling subsidies, oftewel hoe het minsterie van OCW de bezuiniging van structureel 361 miljoen euro per jaar vanaf 2029 gaat uitvoeren.
Voor wat betreft media en cultuur bezuinigt de minister als volgt.
Onderzoeksjournalistiek blijft buiten schot, de publieke omroep krijgt te maken met een extra korting, bovenop de in het hoofdlijnenakkoord aangekondigde bezuiniging.
Voor de culturele sector blijven de BIS, de rijkscultuurfondsen en de musea gefinancierd. Bezuinigingen zijn voorzien met name op het gebied van beleidsontwikkeling zoals onderschap en en creatieve industrie, en cultuureducatie.

Uit de Kamerbrief wordt de cultuursector als volgt omschreven:
"Wij blijven bijdragen aan het culturele klimaat, bijvoorbeeld door de financiering van de culturele basisinfrastructuur, de rijkscultuurfondsen en de musea; het versterken van de infrastructuur voor cultuurbeoefening; en investeringen in openbare bibliotheken. Ook blijven we inzetten op cultureel erfgoed als onderdeel van de fysieke leefomgeving. De middelen voor de culturele basisinfrastructuur blijven beschikbaar en de makers in de culturele en creatieve sector worden zoveel mogelijk ontzien."

"Voor de cultuursector is ervoor gekozen om budgetten die beschikbaar zijn voor beleidsontwikkeling, bijvoorbeeld op het terrein van cultureel ondernemerschap en creatieve industrie, meerjarig te korten. Zo wordt het primaire proces zo veel mogelijk ontzien, zoals de bekostiging voor de culturele basisinfrastructuur. Op termijn worden er ook minder geoormerkte middelen beschikbaar gesteld voor inzet op cultuureducatie. Bij het uitwerken van een nieuwe regeling cultuureducatie vanaf 2029 zal worden bezien of verstrekking via de lumpsum van het primair onderwijs het meest logische instrument is. Daarnaast wordt het budget op de Woonhuisregeling vanaf 2029 verlaagd. We bezien of de korting wordt ingevuld door beperkende maatregelen te introduceren zoals een plafond- of een drempelbedrag of door het percentage voor tegemoetkoming voor de instandhouding te verlagen."

Relevante passage uit de brief voor de media sector:
"Voor media geldt dat de middelen voor (onderzoeks)journalistiek vanaf 2026 structureel beschikbaar blijven. Dit zijn gerichte stimuleringsmiddelen die worden ingezet om journalistieke projecten, innovaties, talentontwikkeling en professionalisering te ondersteunen. Door te kiezen voor het ontzien van de middelen voor gerichte stimulering ontstaat wel de noodzaak om te korten op de stelselbekostiging van de publieke omroep. Voor de landelijke publieke omroep komt dit bovenop de specifieke korting uit het hoofdlijnenakkoord."

De volledige Kamerbrief en relevante stukken zijn hier te downloaden.

Geen fotografie instellingen in de BIS 2025-2028

Op 3 juli publiceerde de Raad voor Cultuur zijn advies Culturele Basisinfrastructuur. Tegelijk met het advies van de Raad voor Cultuur publiceren de Rijkscultuurfondsen hun adviezen. Voor de beeldende kunst is dit het Mondriaan Fonds dat de adviezen publiceerde van de Programma’s Kunstpodia 2025-2028.

Raad voor Cultuur

Het advies van de Raad voor Cultuur heeft betrekking op de periode van 2025 tot en met 2028. Culturele instellingen die tot de Basisinfrastuctuur (BIS) worden toegelaten worden, krijgen rijksfinanciering om hun activiteiten uit te kunnen voeren. De Raad adviseert de bewindspersoon met dit advies over de toekenning van deze rijkssubsidies.

Het advies is per sector ingedeeld. Binnen een sector kent elke categorie instellingen zijn eigen onafhankelijke commissie die de door de instellingen ingediende subsidieaanvragen beoordeelt. Deze adviezen worden vervolgens door de Raad getoetst en gewogen en stelt daarop zijn eigen advies op.

Voor de fotografische culturele sector is met name de sector Beeldende Kunst en instellingscategorie Presentatie-instelling relevant. De beoordelingscommissie bestaat uit de volgende leden:

Julia Vytopil (voorzitter), Naarden
Thomas Bakker, Breda
Femke van Hest, ’s-Hertogenbosch
Philip Montnor, Amsterdam
Julia van Mourik, Amsterdam
Gwen Parry, Amsterdam

Noorderlicht

Vanuit de fotografische sector heeft, blijkens het adviesrapport van de Raad, één instelling een subsidieaanvraag ingediend, namelijk Noorderlicht Fotografie in Groningen, voor een bedrag van 400.000 euro jaarlijks. In totaal werden er door elf instellingen aanvragen ingediend, waarbij het gevraagde bedrag varieerde van 400.000 euro tot 892.242 euro. De Raad adviseert de bewindspersoon aan zes organisaties subsidie toe te kennen.

De Raad adviseert Noorderlicht Fotografie geen subsidie toe te kennen voor de periode 2025-2028. De kwaliteit van de aanvraag van Noorderlicht vond de Raad niet sterk genoeg. Daarom is deze aanvraag niet beoordeeld op de criteria Bedrijfsmatige gezondheid’ en ‘Geografische spreiding’, hiermee het eigen beoordelingskader volgend.

Specifiek wordt de aanvraag van Noorderlicht als volgt beoordeeld:
“[…] bij Noorderlicht ontbreekt veel informatie: twee van de drie programmapijlers zijn nauwelijks ingekleurd. De raad had de fotografieinstelling graag een plek in de BIS gegund, maar op basis van de aanvraag is hij er niet van overtuigd dat Noorderlicht het gewenste vernieuwende aanbod zal realiseren. Haar artistieke visie is te algemeen verwoord en te beperkt uitgewerkt, en haar onderwerpen, hoewel actueel en relevant, missen een eigen, verdiepende invalshoek.” (RvC, Advies Culturele Basisinfrastructuur, 2024, p. 64)

Mondriaan Fonds

Tegelijk met het uitbrengen van het advies van de Raad voor Cultuur, publiceerden de zes Rijkscultuurfondsen hun beslissingen over welke instellingen zij de komende vier jaar zullen ondersteunen. Voor de fotografische culturele sector is het Mondriaan Fonds het aangewezen fonds om aanvragen te doen door instellingen. Het Fonds publiceerde zijn beslissingen omtrent de Programma’s Kunstpodia 2025-2028.
“De meerjarenregeling Programma’s Kunstpodia - is bedoeld voor programma’s die een kwalitatief hoogwaardig en gevarieerd aanbod van hedendaagse beeldende kunst voor een divers publiek bieden, variërend van de geïnteresseerde professional tot de bezoeker voor wie alles nieuw is. De regeling kent 3 categorieën: Breed, Basis en Start. In samenhang met elkaar zorgen deze voor een breed aanbod van hedendaagse beeldende kunst door startende organisaties en ervaren hedendaagse beeldende kunstinstellingen.” (https://rapportages.mondriaanfonds.nl/updates/updates-2024/programmas-kunstpodia-20252028)

Twee instellingen uit de fotografische culturele sector hebben dit gedaan: Fotodok uit Utrecht en Noorderlicht Fotografie. Beide organisaties dienden een aanvraag in voor het programma Kunstpodium Basis. Dit programma is specifiek voor “is er voor professionele hedendaagse beeldende kunstinstellingen met een relevant artistiek-inhoudelijk programma die minstens 2 jaar een jaarprogramma hebben uitgevoerd.”  De bijdrage van Mondriaan Fonds is 225.000 euro per jaar gedurende vier kalenderjaren.

De adviescommissie bestond uit de volgende leden:
Maarten Doorman (voorzitter)
Gabrielle van der Voort
Guinevere Ras
Frank Koolen
Kevin van Braak
Kim Knoppers

Fotodok

De aanvraag van Fotodok krijgt een positief van de adviescommissie.
“De artistieke visie en de artistiek-inhoudelijke kwaliteit van activiteiten uit het recente verleden beoordeelt de commissie als ruim voldoende. FOTODOK is een bewezen speler in de fotografiewereld, met een overtuigende visie om door middel van documentaire fotografie reflectie op urgente maatschappelijke kwesties te stimuleren. De commissie meent dat de visie helder tot uitdrukking komt in de activiteiten die FOTODOK heeft ontplooid, uiteenlopend van tentoonstellingen tot Book Talks.”

De commissie is positief over hoe de organisatie de structuur van de programmering is neergezet, en hoe Fotodok zich in het verleden heeft bewezen op programmatisch vlak, ook de innovatieve kwaliteiten beoordeelt de commissie als voldoende, evenals de effecten van het educatieprogramma, dat ze zeer positief beoordeeld. Ook positief is de commissie over lokale en regionale inbedding en de bedrijfsvoering.

Kritisch is de commissie over het feit dat kunstenaars pas op een laat moment gekozen worden, dat de organisatie te weinig reflectie toont op het niet doorgaan van een geplande verhuizing, de vele samenwerkingen “een duidelijke regie op een samenhangende inhoud belemmeren”, en beoordeelt de zij het publieksbereik van Fotodok als net onvoldoende, evenals de omvang met de Governance Code Cultuur. De omgang met Code Diversiteit & Inclusie beoordeelt de commissie als onvoldoende.

Het gewogen oordeel van de commissie is voldoende en adviseert de subsidie toe te kennen aan Fotodok.

Noorderlicht

Noorderlicht deed eveneens een aanvraag bij het Mondriaan Fonds voor een ondersteuning als Kunstpodium, Basis.

De aanvraag van Noorderlicht krijgt een negatieve beoordeling.

In deze beoordeling is meegewogen dat het Fonds de definitie van Kunstpodium heeft aangescherpt Daarbij zijn organisaties zoals werkplaatsen, kunstbeurzen, galeries, manifestaties, biënnales/triënnales, online platforms en festivals uitgesloten.

De commissie beoordeelt als net onvoldoende de artistiek-inhoudelijke kwaliteit van de activiteiten uit het recente verleden, waarbij met name de thema’s te algemeen worden beoordeeld. De artistiek-inhoudelijke kwaliteit van de activiteiten uit het plan beoordeelt de commissie als onvoldoende. Er ligt te veel nadruk op de festivalactiviteiten en de overige activiteiten worden te weinig uitgewerkt. Ook de innovatieve kwaliteiten worden als net onvoldoende beoordeeld. Het publieksbereik krijgt de kwalificatie onvoldoende van de commissie. Positief is de commissie over de lokale en regionale inbedding, de bedrijfsvoering en de omgang met de diverse codes, met uitzondering van de Code Diversiteit & Inclusie.

Het gewogen besluit, waarbij de lokale inbedding een zwaarder gewicht kreeg komt uit op net onvoldoende en derhalve adviseert de commissie de aanvraag af te wijzen.

Het volledige advies van de Raad voor Cultuur
Het volledige advies van het Mondriaan Fonds

Cultuur en Media in het Hoofdlijnenakkoord 2024-2028
van PVV, VVD, NSC en BBB

De vier formerende partijen, PVV, VVD, NSC en BBB hebben een hooflijnen akkoord gesloten voor een programkabinet. Het akkoord heeft de titel HOOP, LEF EN TROTS (sic). Op het gebied van media en cultuur zijn twee bezuinigingen opgenomen in het akkoord. Op de publieke omroep wordt 100 miljoen structureel bezuinigd. Daarnaast schaft het nieuwe kabinet het verlaagd btw-tarief op culturele goederen en diensten af. Met ingang van 2026 gaat het btw-tarief van 9% naar 21%.

Opvallend is dat dagrecreatie en bioscopen uitgezonderd blijven van deze verhoging.

Deze maatregel zou jaarlijks 953 miljoen aan besparingen op moeten leveren.

Op het gebied van media kondigt het akkoord, naast de bezuiniging op de publieke omroep, een versterking van instituties die de rechtstaat mede dragen aan. Media wordt hier expliciet naast de rechtspraak en de wetenschap benoemd. Ook wil het nieuwe kabinet, via de Autoriteit Consument en Markt en de Mededingingswet, de kwalitatieve pluriformiteit van het Nederlandse media-aanbod waarborgen, en een verdere verschraling van het nieuwsaanbod voorkomen. Ook wil het kabinet voorkomen dat het nieuwsaanbod in buitenlandse handen valt.

Er komt een generieke taakstelling subsidies met een beoogde structurele bezuiniging van 1 miljard euro. De taakstelling wordt naar rato van de subsidiegrondslag op de begroting verdeeld. Wat dit in de praktijk inhoudt voor de rijkscultuursubsidies aan 113 instellingen en de zes rijkscultuurfondsen van in totaal 413 miljoen euro is niet direct helder.

bron: HOOP, LEF EN TROTS - Hoofdlijnenakkoord 2024 – 2028 van PVV, VVD, NSC en BBB

 update: 16 mei 2024

Sectorspecifieke stand van zaken Nieuw Cultureel Bestel 2029 - Fotografie

Op 5 april sprak de Raad voor Cultuur met de Tweede Kamer commissie om een toelichting te geven op het advies “Toegang tot cultuur”, op uitnodiging van de PVV-fractie. Slechts lid Van der Velde (PVV) was hierbij aanwezig. Uit de vragen van het kamerlid sprak geen omvattende visie of specifieke kritiek op het rapport of het voorgestelde nieuwe bestel.

Op 11 april 2024 zou de Staatssecretaris van Cultuur, mevrouw Gräper, vervolgens in debat gaan met de Tweede Kamer vaste commissie Cultuur over onder andere het advies van de Raad voor Cultuur ‘Toegang tot cultuur, op weg naar een nieuw bestel in 2029’. Dit debat is inmiddels verplaatst naar 20 juni, van 13h00 tot 18h00.

Aangezien dit debat in eerste instantie gepland was voor april heeft de Staatssecretaris al een eerste reactie op dit adviesrapport naar de Tweede Kamer gestuurd. In deze reactie omarmt ze de aanbeveling van een nieuwe bestel met een enkel Rijkscultuurfonds vanaf 2029 niet. “Een nieuw bestel is een middel en geen doel op zich.”

In de samenwerking tussen verschillende overheden ziet ze meer mogelijkheden in de gesprekken die gevoerd worden over cultuurconvenanten. Voor het instellen van een enkel Rijkscultuurfonds zet de Staatssecretaris in op een nadere analyse van dit advies, en ze refereert hierbij aan het meest recente visitatierapport Rijkscultuurfondsen uit december 2023. Dit rapport schetst een overwegend positief beeld over de fondsen.

Voor de door de Raad geadviseerde extra middelen verwijst de Staatssecretaris uiteraard naar het nieuwe kabinet.

Een nieuw bestel in 2029 behoeft wetgeving in 2027 volgens de Staatssecretaris, daarom zullen al idealiter in 2024 keuzes gemaakt moeten worden over de richting van een mogelijke bestelherziening.

Conclusie voor sector Fotografie: het voor de fotografische sector positieve advies van de Raad voor Cultuur voor een enkel Rijkscultuurfonds neemt de Staatssecretaris in dit stadium niet over. Ze lijkt voor te sorteren op behoud van de huidige zes sectorgebonden Rijkscultuurfondsen.

update: 10 April 2024

Documenting the Dangers to Democracy

On Wednesday, 17 January 2024, VII Insider and Forhanna Foundation, organized an event at Pakhuis de Zwijger in Amsterdam, The Netherlands discussing the dangers to democracy, and the role of photography.

Here you can watch the recording of this special event, which had a varied program of interviews, discussions, and visual presentations.

The topic for the evening was the fact democracy is in danger. A global political trend toward authoritarianism threatens the democratic culture that sustains independent media. Whether it is the big lie of the election denial in the United States, the rise of right-wing parties in Europe, or the loss of citizen’s rights in countries like India, Turkey, and Venezuela, the cultural space necessary for journalists, photographers, artists, and critics to work freely is being squeezed by political actors and their media enablers. For creatives who want to document contemporary issues, how should you respond? What stories should you be telling? What can and should you do?

Podcast - Women on the Frontline

In the podcast series 'Women on the Frontline - The Impact of War Photography,' I seek to answer a question that has occupied me for years: What drives photographers to the frontlines? And why do we want to see these intense images? In conversations with photographers, researchers, and other experts, I explore the importance of war photography.

You can listen to all four episodes of the podcast via Spotify (Dutch with English interviews).

This podcast was created by the Photomuseum The Hague on the occasion of the exhibition Women on the Frontline - Photography from Lee Miller to Anja Niedringhaus, and made possible by ASN Bank and V-Fonds.

Tell Your Story. A New Role for Photography in a Changing Market.

The world of documentary photography finds itself in a paradox. Visual exhibitions continue to attract the masses and institutions as World Press Photo grow internationally. Yet, it becomes increasingly difficult for the average photographer to make ends meet. How can narrative photography be made future-proof?

I studied numerous real-life examples from the world of photography, as well as lessons learned from other sectors like online radio and journalism. How are photographers, journalists and artists adopting to the digital economy and the demise of traditional media?

Readers will learn about various earnings and distribution models, and tools to tap into the right market for their work. Additionally, a practical leaflet guides photographers through the various steps of a successful photography project.

Download the book here.

A cooperation with the Forhanna Foundation.

Webinars: Visual Storytelling

“How do you tell visual stories in photobooks?”

I partnered with Forhanna Foundation to develop a comprehensive series of webinars that provide photographers the tools they need to professionalise their projects and visual narratives.

This series of webinars (currently 16) focusses on the photobook as a narrative medium and is part of the ‘Tell your story’-program.

Check out all episodes of the webinar series here.

Podcast - Eregalerij PLUS

The Nederlands Fotomuseum central to the Eregalerij, organizes Eregalerij PLUS, a talk show program featuring lectures, interviews, and debates that focus on themes central to the Eregalerij, such as 'white spots' in the history of photography, new perspectives for photography, and multivocality. Eregalerij PLUS is an intimate talk show hosted alternately by me, Marc Prüst and writer/presenter Bahram Sadeghi every third Sunday of the month.

The episodes are released as podcasts and are available on Spotify. (Dutch only)

Business Skills for Freelance Photographers

In a two part webinar series event, hosted by VII Insider I set out the basics for starting and running a freelance photography practice.

While photographers want to pursue their passion, the market for photography is challenging and building a sustainable practice requires certain business skills.

These webinars show what the market looks like for different photographic practices, how to analyse and approach various players within the market, and how to enter the market successfully. Marc presents the basics of branding and marketing and show how individual photographers can deploy these techniques to support their creative practice.